Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) tarafından "Dijital dünyada ekonomi ve iş ahlakı" temasıyla düzenlenen "Türkiye İş Ahlakı Zirvesi'nin 5'ncisi İstanbul'da başladı. Dijital platformlar, e-ticaret, dijital ekonominin hukuku ve data mahremiyeti konularının ele alındığı zirvenin başlangıç konuşmasını Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği Başkanı Ayhan Karahan yaptı. İGİAD Başkanı Ayhan Karahan, Dijital Devir'e vaktinde geçilmesi gerektiğini belirterek, ''Türkiye ekonomisinin dünya dijital ekonomisinden hak ettiği payı almasına yol açacak detaylı bir strateji programına ihtiyaç var'' dedi.
Yükseklik Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak'ın karşılama konuşmasından sonra oturumlara geçildi. Koronavirüs tedbirleri zarfında çevrimiçi gerçekleşen zirvenin moderatörlüğünü ise Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Zafer Erdoğan ve İstanbul Ticaret Üniversitesi, İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Çamdereli yaptı.
Çevrimiçi düzenlenen zirveye; Türkiye İktisadi Teşebbüs ve İş Ahlakı Derneği Başkanı Ayhan Karahan, Irtifa Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak, Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Zafer Erdoğan ve İstanbul Ticaret Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Çamdereli, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) E-Ticaret Meclis Başkanı Ozan ACAR, Veri Ekonomisi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Davut Kavranoğlu, Bilgi Sistemleri A.Ş. CEO'su Bekir Sami Nalbantoğlu, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, Elektronik Ticaret İşletmeciler Derneği (ETİD) Idare Heyeti Başkanı Emre Ekmekçi ve Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Başkanı Prof. Dr. Faruk Bilir konuşmacı olarak katıldı.
''Dijital ihtilal birçok kavramı bizimle tanıştırdı''
İGİAD Başkanı Ayhan Karahan, bugünün dünyasında dijital iletişimin, ilişkilerin ve uygulamaların hangi ahlaki kriterlere sahip olması gerektiğinin, ihmal edilemez bir konu haline geldiğini belirtti.
Karahan, konuşmasına şöyle devam etti: ''Dijital Ihtilal, yenilikçi teknolojilerin yanı sıra o kadar çok kavramı da bizimle tanıştırdı. E-devlet, e-insan, e-ekonomi gibi kavramların yanı sıra artık e-etik kavramını da kullanmamız gerekecek. Yani elektronik ya da dijital etik. Dijital Ekonomide iş yapış şekilleri değiştiği gibi İş Ahlakı Kodları da buna paralel değişecektir. Yapay zekaya ya da yapay zekâ kadar denetim edilen herhangi bir makineye her türlü teknik veri yüklenebilmektedir, fakat ahlak gibi insani değerler öğretilememektedir'' dedi.
''Dijitalleşmenin gelişiminden sonra küreselleşmenin farklı bir boyuta taşındığını defalarca birlikte yaşadık''
Karşılama konuşmasını yapan Doruk Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak, sosyal ağ kullanımının artması sonucunda kullanıcıların kendi iradesiyle dijital ortamlarda haddinden fazla dijital ayak izleri bıraktığını belirtti.
Torlak, sözlerine şöyle devam etti: ''Dijital dünyanın yeni kartellerinin ayrı bir sömürgecilik biçimi ile ekonomiyi ve iş hayatını rekabetçilikten uzaklaştıran iş ahlakına tutarsız çıkışlarına tanık olmaktayız. İş ahlakı konusu piyasaların, girişimcilerin ve ekonomilerin öncelikli başlıkları aralarında yerini sürdürmeye devam etmektedir. Değişen; aktörler, yöntemler ve enstrümanlardır. İnternetin hayatımıza girmesinden daha sonra küreselleşmenin bambaşka bir boyuta taşındığını defalarca birlikte yaşadık ve yaşamaya devam ediyoruz. Ürünler ve insanların sınır tanımaksızın dünya ölçeğinde mobil ülkü gelmesi ve mobil cihazların yaygınlaşmasıyla birlikte kullanılan uygulama sayısının artması, işletmeler, kurumlar ve devletlerin elindeki dijital veriyi tahmin edilenin çok ötesine taşımıştır. Bütün bu gelişmeler ticaret ve meslek dünyasında bedensel o kadar fazla ilişkiyi sanal ortama taşırken, ekonomilerdeki arz-istek dengesi ve fiyat oluşumu da dijitalleşmeden nasibini almıştır'' dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) E-Ticaret Meclis Başkanı Ozan Acar, ticaretin ahlak kodları ve ahlaki değerleri ile e-ticaretin etik kodları ve ahlaki değerlerinde bir ayrım görmediğini belirterek, ''E-ticaret birkaç şirketin yaptığı bir şey yok. E-ticaret ile Türkiye'nin en doğusundaki minik bir ilçede imal yapan bir esnafın İstanbul'daki oturmuş bir zincir markayla benzer pazara ulaşmasını sağlıyor. Bunu sağladığında da fazla önemli verimlilik artışı oluyor'' dedi.
Bilgi Ekonomisi Derneği Idare Heyeti Başkanı Prof. Dr. Davut Kavranoğlu, dijitalleşme ile dünyada refahın sağlanması için bir fırsat olduğunu belirterek, iyi bir internet alt yapısı ile dünyanın en geri kalmış ülkesi ile dünyanın en gelişmiş ülkesinde yaşayanların eşdeğer şartlara gelebileceğini söyledi.
Veri Sistemleri A.Ş. CEO'su Bekir Sami Nalbantoğlu ise şöyle konuştu: ''Verilerimizi hatalı kullanılmasından dolayı bundan böyle eskisi gibi mahremiyete sahip olamayacağız. Daha açık bir yapıya doğru gidiyoruz. Dünyada artık suçların birçok siber suçlardan oluşuyor. Bu verileri onlara sağlayıcı da kendimiziz. Ara Sıra bu veriler birçok devlet istihbaratları için de kullanılıyor. Data artık mahremiyeti sağlamıyor, bilgiyi artık herkese sunuyorsunuz'' dedi.
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, ''Dijital ortamda yapılan alışverişler hem üreticilerin keza tüketicilerin mutlaka içten olması gerekiyor. Dijital ortamda müşteriler aldığı ürünlerle ilgili yorumlarda bulunabiliyorlar bu yorumlar manipüle edilmemelidir'' dedi.
Elektronik Ticaret İşletmeciler Derneği (ETİD) Idare Heyeti Başkanı Emre Ekmekçi, ''Dijitaldeki iş ahlakı da bundan böyle günümüzde farklı, ürünü satan işyeri ahlaksız şekilde bir uygulamaya gittiği süre dijital skor kartı da bundan etkileniyor. Artık her satıcının sosyal medya itibarı var. Tüketiciler bu şekilde kimlere seçim edebileceğini de seçebiliyor. Dijitalleşme demek işi kolay yapmak ya da esas unsurlarından bambaşka gerçekleştirmek anlamına gelmiyor'' dedi.
Bireysel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Başkanı Prof. Dr. Faruk Bilir, ''Mahremiyet kişi özgürlüğünün de bir parçasıdır. Bireysel veriler artık hayatımızı önemli şekilde etkilemektedir. Bireyin mahremiyeti dijital ortamda da tesis edilmelidir. Nasıl ki normal hayatımızda kendi bireysel özel alanımız varsa dijital ortamda da bunun tamamen sağlanması gerekiyor. Dijital mahremiyetimiz içinde bulunduğumuz zamanda en kayda değer insan haklarından biri haline geldi'' dedi.
Zirvedeki oturumların arkasından İGİAD Başkanı Ayhan Karahan katılımcılara plaket ibraz etti.